Geselecteerde kwesties in internationaal familierecht

10 januari 2022

Een van de meest voorkomende redenen om contact op te nemen met een advocaat is een familieprobleem. Tegenwoordig is het aantal internationale huwelijken, adopties, maar ook echtscheidingen en voogdijzaken sterk toegenomen. In een situatie waarin een van de echtgenoten (ouders) de Belgische nationaliteit heeft en de tweede niet, kan knots voorkomen betreffende echtscheiding, verdeling van goederen en gedeelde voogdij over de kinderen.

Hier zijn enkele vragen die onze advocaten moeten oplossen:

We trouwden in Rusland, we woonden in België. We zijn gescheiden en een van de echtgenoten is naar Frankrijk verhuisd. Waar moet men een echtscheiding aanvragen? Hoe en waar delen we ons eigendom na een scheiding?

Is het mogelijk om echtscheiding en voogdij over kinderen aan te vragen in Oekraïne, wanneer er al een procedure is gestart in België?

Ik ben Belgo-Russisch en ik ben een echtscheidingsprocedure gestart in Rusland. Hoe kan ik het laten erkennen in België?

Wij zijn een getrouwd homoseksueel stel in België. We zijn naar het buitenland verhuisd en willen scheiden, maar het woonland weigert dit omdat het homohuwelijk niet wordt erkend.

We hadden moeite om een kind te verwekken. We deden een beroep op een draagmoeder en hebben nu moeilijkheden om de afstamming van ons kind te veranderen.

Het eerste punt dat moet worden behandeld is dat van de bevoegdheid van de Belgische autoriteiten om een dossier te behandelen. Het belangrijkste criterium is de (gemeenschappelijke) verblijfplaats van partijen. Als het zich in België bevindt, zijn de Belgische gerechtelijke autoriteiten bevoegd.

Het komt voor dat partijen een dubbele woning hebben. Het komt ook voor dat een van de partijen het verzoek doorstuurt naar de Belgische autoriteiten en de andere de buitenlandse rechter wendt. In de praktijk, wanneer twee zaken voor twee verschillende rechters worden gebracht binnen de Europese Unie, is de eerst aangezochte rechter bevoegd. Als de Belgische rechter dus de eerste rechter is die de zaak moest behandelen, zal de tweede rechter de behandeling van de zaak moeten sluiten of op zijn minst moeten schorsen.

Aan de andere kant, als een Belgische rechter wordt geïnformeerd dat er al een gerechtelijke procedure loopt in een land buiten de Europese Unie, kan de Belgische rechter (maar is hij niet verplicht) zijn uitspraak aan te houden tot de beslissing van de buitenlandse rechtbank. Bij de beslissing om de zaak al dan niet aan te houden, moet de Belgische rechter de volgende voorwaarde controleren: kan een rechterlijke beslissing van een buitenlandse rechtbank in België worden erkend? In de praktijk betekent dit dat de rechter moet nagaan of er een grond is om de erkenning en tenuitvoerlegging van een buitenlandse beslissing in België te weigeren.

De belangrijkste reden voor de weigering kan het feit zijn dat de buitenlandse beslissing in strijd is met de Belgische openbare orde. Zaken met betrekking tot ouderlijke rechten hebben betrekking op zaken van openbare orde.
Een tegenstrijdigheid met de openbare orde wordt beoordeeld op basis van de band van de zaak met België (zo wordt de relatie significant geacht als het kind en/of de echtgenoot meerdere jaren in België heeft gewoond en/of Belgische nationaliteit) en de ernst van de gevolgen op het grondgebied van België (bijvoorbeeld: de Belgische minderjarige zal niet meer in België wonen en zal zijn vader niet regelmatig kunnen zien).

Er moet aan worden herinnerd dat rechters in de regel weigeren de procedure uit te stellen indien tussen België en de staat waar de zaak op dezelfde basis wordt geopend, er geen specifieke overeenkomst is om het probleem op te lossen als dezelfde zaak wordt gevonden in de procedures van verschillende rechtbanken. Er is geen overeenkomst van dit type tussen Rusland en België.
Als de rechter besluit de zaak te schorsen, wacht hij de definitieve rechterlijke beslissing van de buitenlandse rechtbank af. Na de beslissing van de buitenlandse rechtbank wordt de Belgische rechter ontslagen.

Een buitenlandse beslissing kan erkend worden in België. Voor de toepassing ervan is echter een specifieke exequaturprocedure noodzakelijk.

Opgemerkt moet worden dat dit slechts een van de mogelijke problemen is die zich in het familierecht kunnen voordoen. Gezinshereniging, huwelijk, huwelijkscontract, echtscheiding, kinderbijslag, voogdij over minderjarigen, internationale kinderontvoering en deze lijst is niet limitatief - dit zijn zaken waar onze advocaten regelmatig mee oefenen. Het enige wat u hoeft te doen is ons bellen of schrijven voor gekwalificeerde hulp bij familierechtelijke zaken.